پروفسور حسین نجم آبادی
|| پروفسور حسین نجمآبادی در سال 1336 در تهران متولد شد. ایشان پس از طی تحصيلات ابتدايی و متوسطه، در سال 1362 مدرک لیسانس بیولوژی خود را از دانشگاه ایالتی تگزاس و یک سال بعد مدرک لیسانس علوم آزمایشگاهی را از همان دانشگاه دریافت نمود. در سال 1368 ایشان موفق به اخذ مدرک دکترای بیولوژی مولکولی و بیوشیمی در رشته ژنتیک انسانی از همان دانشگاه گردید و سپس دوره فوق دکتری خود را در دانشگاه پزشکی کالیفرنیا UCLA گذراند و به مدت دو سال در این دانشگاه به عنوان استادیار مشغول به کار گردید. ایشان در سال 1375 پس از بازگشت به ایران به عنوان عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و نیز رییس تنها مرکز تحقیقات ژنتیک مصوب کشور، در ایران فعالیت علمی خود را آغاز نمود. وی در سال 1381 موفق به اخذ مدرک دانشیاری شده و در سال 1385 به درجه علمی استادی (پروفسور) نایل آمد. با تلاش و پیگیریهای مداوم پروفسور حسین نجمآبادی، مرکز تحقیقات ژنتیک دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به عنوان مرکز پیشرو در امر شناسایی علل ژنتیکی معلولیتهای ذهنی، جسمی و ناشنوایی موفق به اخذ رتبههای علمی معتبر در عرصه داخلی و بینالمللی گردیده است. ایشان در سال 1380 موفق به اخذ امتیاز آزمایشگاه رفرانس تشخیص پیش از تولد تالاسمی کشور شد. ایشان در سال 1396 پس از دو سال تلاش مداوم و شبانه روزی اولین مرکز ژنوم کشوری (ایرانوم) را در مرکز تحقیقات ژنتیک رسماً راه اندازی نمودند.
پروفسور حسین نجمآبادی در سال 1375 پس از مراجعت از کشور آمریکا، همکاری و مشارکت خود را در بخش خصوصی با پروفسور محمدحسن کریمینژاد آغاز نمود و از آن تاریخ نام مرکز به مرکز پاتولوژی و ژنتیک کریمینژاد - نجمآبادی تغییر یافت. ایشان به عنوان مسئول فنی و رئیس بخش ژنتیک مولکولی آزمایشگاه، بررسی ژنتیکی بیماریهای ارثی شایع در ایران نظیر بتاتالاسمی، آتروفی عضلانی نخاعی، دیستروفیهای عضلانی دوشن- بکر، سندرم X شکننده و عقیمی در مردان توسط ایشان در ایران راه اندازی نمود و در همین راستا با توجه به اهمیت تشخیص این بیماریها و با توجه به درصد بالای ازدواجهای فامیلی و تعدد فرزندان مبتلا در خانواده، تشخیص پیش از تولد بیماریهای شایع نظیر بتاتالاسمی، آتروفی عضلانی نخاعی، دیستروفیهای عضلانی دوشن- بکر، سندرم X شکننده در ایران توسط ایشان راه اندازی گردید. از دیگر فعالیت های علمی ارزنده ایشان تاسیس اولین بانک ژنوم انسانی در ایران بوده است که گزارش آن در سال 1384 در مجله معتبر Human Mutation منتشر گردید.
پروفسور حسین نجمآبادی از پیشگامان راه اندازی تکنیکهای مولکولی پیشرفته جهت شناسایی علل ژنتیکی ناتوانی ذهنی، ناشنواییهای ارثی در کشور بوده و نتایج فعالیتهای علمی ایشان به صورت مقالات علمی در ژورنالهای معتبر بینالمللی و داخلی به چاپ رسیده و در دسترس همه دانشمندان این رشته قرار گرفته است. راه اندازی تکنیکهای جدید مولکولی جهت شناسایی ناقلین جهشهای بتاتالاسمی و پاسخگویی به زوجین در کمترین زمان، یکی دیگر از فعالیتهای ارزنده ایشان بوده است که به پیشگیری از تولد کودکان مبتلا به تالاسمی ماژور کمک شایانی کرده است. راه اندازی تکنیکهای به روز نظیر QF-PCR و MLPA که منجر به شناسایی نقایص ژنتیکی در بیماریهای متعدد تک ژنی و کروموزومی در کمترین زمان ممکن و پاسخگویی به موقع به خانوادههای درگیر با کودک مبتلا به سندرمهای کروموزومی و ریز حذف ها میگردد، توسط دکتر حسین نجمآبادی صورت گرفته است. ایشان همچنین در استفاده از روش مولکولی توالی یابی برای شناسایی بسیاری از بیماریهای تک ژنی از جمله فنیل کتونوری، تب مدیترانه ای، فیبروز کیستیک، هیپرپلازی مادرزادی آدرنال، BRCA1, BRCA2 و غیره در کشور پیشرو محسوب می شوند.
یکی از خدمات ارزنده و شاخص ایشان به دانش ژنتیک کشور، شناسایی بالغ بر صدها ژن جدید در زمینه ژنتیک ناتوانی ذهنی ارثی در خانوادههای ایرانی است که حاصل پژوهشهایی است که از سال 1383 آغاز شده و تاکنون در غالب آن به صدها خانواده درگیر با ناتوانی ذهنی، خدمات مشاوره و تشخیص پیش از تولد ارایه گردیده است. یکی دیگر از فعالیتهای شایان توجه در بخش ژنتیک مولکولی آزمایشگاه پاتولوژی و ژنتیک کریمینژاد - نجمآبادی به مدیریت جناب آقای دکتر حسین نجمآبادی، راه اندازی توالییابی نسل جدید (NGS) میباشد که از سال 1391 در این مرکز شروع به ارائه خدمات به خانوادههای مبتلا به بیماریهای تک ژنی نموده است. در ابتدا این توالییابی به صورت ارائه پانل Targeted Sequencing برای بیماریهای شناخته شده ارثی با توارث مندلی بوده است. همزمان با آن خدمات توالییابی بالینی کل اگزوم که قدرت تشخیصی را در بیماران به مراتب افزایش میدهد، ارائه گردید و برای بسیاری از بیماریهای ارثی در حیطههای مختلف از بیماریهای ذهنی، شناختی، بیماریهای متابولیک عصبی- عضلانی، ناشنوایی، نابینایی گرفته تا انواع سرطانها و ... کاربرد دارد و علاوه بر افزایش درصد پاسخدهی، منجر به شناسایی جهشهای جدید و یا ژنهای جدید در بررسیهای بعمل آمده می باشد. پروفسور حسین نجمآبادی همچنین از پیشگامان در تشخیص و راه اندازی تعیین جهشهای سوماتیک برای انواع سرطانها از جمله کولورکتال (روده)، سرطان ریه و لوسمیهای خونی با انجام آزمایش K-RAS, N-RAS و EGFR و... میباشد که با بهرهگیری از تستهای ژنتیکی متنوع امکان کاربرد بهتر درمانهای موثر را در سرطان فراهم نموده است.
دستاوردهای پژوهشی ایشان درخصوص شناسایی ژنتیکی بیماریهای مختلف ارثی از قبیل بتاتالاسمی، آلفاتالاسمی، SMA، DMD/BMD، FMF، ناشنوایی و ناتوانی ذهنی و ... در غالب دهها مقاله در مجلات معتبر بینالمللی اعم از Nature، Science، PNAS، AJHG، EJMG به چاپ رسیده است که از آن جمله می توان به مقاله ایشان در مجله علمی Nature در سال 1390 اشاره نمود که 50 ژن جدید در ناتوانی ذهنی با توارث اتوزومی مغلوب را معرفی نموده است. ایشان به عنوان دومین دانشمند ایرانی به کسب چنین دستاورد علمی در کشور نایل آمدهاند. همچنین کتب متعدد علمی در خصوص سندرم X شکننده، دیستروفی عضلانی دوشن - بکر، آتروفی عضلانی - نخاعی و ... توسط ایشان برای متخصصین و دانشجویان ژنتیک تالیف گردیده است.
پروفسور حسین نجمآبادی با تکیه بر دانش، تعهد، پشتکار و مسئولیت پذیری موفق گردیدهاند با چاپ مقالات ارزنده متعدد و اجرای طرحهای پژوهشی ملی مختلف به یکی از چهرههای شناخته شده و مطرح در عرصه بینالمللی ژنتیک تبدیل گردند.ایشان در انجمنهای متعدد علمی ملی و بین المللی عضویت داشته که از آن جمله می توان به انجمن ژنتیک آمریکا (ASHG) از سال 1375، انجمن ژنتیک اروپا (ESHG) از سال 1387 (عضو دائم)، انجمن پاتولوژی مولکولی (AMP) از سال 1389 و انجمن پاتولوژی بالینی آمریکا (ASCP) از 30 سال قبل اشاره داشت. ایشان با این باور که نسل جوان، سرمایههای کشور عزیزمان میباشند، انتقال دانش به نسل جدید را رسالت خود دانسته و همواره با خلوص نیت و دلسوزانه به امر آموزش و راهنمایی دانشجویان پرداخته اند و بدون شک الگویی کم نظیر جهت تحقق ایده های پژوهشی با کمترین امکانات و فناوری در کشور میباشند. حاصل فعالیت های آموزشی ایشان در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و مرکز تحقیقات ژنتیک، تربیت دهها دانشجوی دکتری و کارشناسی ارشد و نیز راهنمایی دهها دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری از دانشگاههای دیگر کشور از جمله دانشگاه تهران، تربیت مدرس، شهید بهشتی، خاتم و دانشگاه آزاد بوده است.
پروفسور حسین نجمآبادی در سال 1390 به عنوان یکی از نخبگان کشور، جایزه شهید علامه طباطبایی را از رییس جمهور وقت دریافت نمودند و در سال 1393 جزء یک درصد دانشمندان برتر جهان در سایت Web of Science معرفی شدند. در سال 1395 ایشان جایزه معتبر جشنواره رازی را با عنوان رتبه اول علوم پایه پزشکی دریافت نمودند.