درک ریزش مو در زنان؛ علل، نشانه‌ها و روش‌های درمان مؤثر

ریزش مو چقدر شایع است؟

ریزش مو می‌تواند اتفاقی بسیار ناراحت‌کننده باشد، اما مسئله رایجی است که بسیاری از زنان و مردان با آن روبه‌رو می‌شوند. در حالت طبیعی، از دست دادن روزانه حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو کاملاً طبیعی است؛ با این حال، اگر میزان ریزش یا نازک شدن موها بیش از حد معمول باشد، جای نگرانی دارد. عوامل مختلفی در بروز ریزش مو نقش دارند، از جمله ژنتیک، تغییرات هورمونی، شرایط پزشکی و سبک زندگی. درک دقیق علت‌های زمینه‌ای، می‌تواند به شما کمک کند تا اقدامات مناسب را انجام داده و درمان مؤثری را انتخاب کنید.

تشخیص الگوی ریزش موی زنانه

الگوی ریزش موی زنانه یا آلوپسی آندروژنتیک در زنان (Female Androgenetic Alopecia)، شایع‌ترین نوع ریزش مو در میان زنان است. این نوع ریزش مو معمولاً با نازک شدن تدریجی موها در ناحیه فرق سر آغاز می‌شود و به‌تدریج منجر به ریزش منتشر در قسمت بالای سر می‌گردد. برخلاف مردان، عقب‌رفتگی خط رویش مو در زنان به‌ندرت مشاهده می‌شود. عامل اصلی این نوع ریزش مو ژنتیک و هورمون‌ها هستند، به‌ویژه آندروژن‌ها که نقش قابل‌توجهی در چرخه رشد و ریزش مو دارند.

تغییرات هورمونی و ریزش مو

نوسانات هورمونی می‌توانند تأثیر قابل‌توجهی بر رشد و چرخه حیات مو داشته باشند. دوره‌هایی مانند بارداری، زایمان و یائسگی از رایج‌ترین زمان‌هایی هستند که زنان ممکن است ریزش مو را تجربه کنند. در دوران بارداری، افزایش سطح استروژن باعث می‌شود موها مدت‌زمان بیشتری در فاز رشد (Anagen Phase) باقی بمانند. اما پس از زایمان، با کاهش ناگهانی سطح استروژن، چرخه مو به حالت طبیعی بازمی‌گردد و ریزش مو افزایش می‌یابد. در دوران یائسگی نیز به دلیل تغییرات هورمونی و کاهش استروژن، موها به‌تدریج نازک‌تر و کم‌پشت‌تر می‌شوند.

بیماری‌های تأثیرگذار بر رشد مو

برخی از بیماری‌ها و اختلالات پزشکی می‌توانند در بروز ریزش مو نقش مهمی داشته باشند. اختلالات تیروئید مانند کم‌کاری تیروئید (Hypothyroidism) یا پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism) می‌توانند چرخه طبیعی رشد مو را مختل کنند. همچنین، بیماری‌های خودایمنی مانند آلوپسی آره‌آتا (Alopecia Areata) باعث می‌شوند سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های مو حمله کند و منجر به ریزش مو در نواحی مختلف سر شود. علاوه بر این، بیماری‌های پوستی پوست سر از جمله پسوریازیس (Psoriasis) و درماتیت سبورئیک (Seborrheic Dermatitis) نیز در صورت عدم درمان به‌موقع می‌توانند موجب ریزش مو و نازک شدن تارهای مو شوند.

داروهایی که ممکن است باعث ریزش مو شوند

برخی از داروها می‌توانند به عنوان عوارض جانبی موجب ریزش مو شوند. از جمله این داروها می‌توان به رقیق‌کننده‌های خون (Blood Thinners)، بتابلوکرها (Beta-Blockers) و برخی از داروهای ضدافسردگی اشاره کرد. همچنین، درمان‌های سرطان مانند شیمی‌درمانی (Chemotherapy) به‌خوبی شناخته شده‌اند که می‌توانند ریزش گسترده موها را ایجاد کنند. اگر مشکوک هستید که داروی مصرفی شما باعث ریزش مو شده است، حتماً با پزشک معالج خود مشورت کنید. پزشک ممکن است بتواند دوز دارو را تنظیم کرده یا جایگزینی با عوارض کمتر بر رشد مو پیشنهاد دهد.

کمبودهای تغذیه‌ای و سلامت مو

داشتن رژیم غذایی متعادل برای رشد سالم موها ضروری است. کمبود آهن، پروتئین و سایر مواد مغذی ضروری می‌تواند به ریزش مو منجر شود. علاوه بر این، رژیم‌های غذایی بسیار سخت (Crash Diets) یا کاهش وزن ناگهانی ممکن است به بدن شوک وارد کرده و باعث ریزش موی موقتی شوند. تأمین کافی ویتامین‌ها و مواد معدنی، به‌ویژه آهن، پروتئین و ویتامین‌های گروه B، به حفظ سلامت مو و تحریک رشد مجدد موها کمک می‌کند.

استرس و تأثیر آن بر ریزش مو

سطح بالای استرس می‌تواند منجر به نوعی ریزش مو به نام تلوژن افلوویوم (Telogen Effluvium) شود. در این وضعیت، تعداد زیادی از فولیکول‌های مو وارد فاز استراحت (Telogen Phase) می‌شوند که در نتیجه، ریزش مو افزایش پیدا می‌کند.
استرس‌های شدید عاطفی یا فیزیکی مانند فوت یکی از اعضای خانواده یا انجام جراحی بزرگ می‌توانند محرک این نوع ریزش مو باشند. خوشبختانه، این نوع ریزش مو معمولاً موقتی است و با کاهش سطح استرس، موها به‌طور طبیعی دوباره رشد می‌کنند.

عادات آرایش مو و ریزش مو

برخی از روش‌های آرایش و حالت‌دهی مو می‌توانند به مرور باعث ریزش مو شوند. مدل موهای سفت و کشیده مانند دم‌اسبی یا بافت‌های محکم ممکن است منجر به آلوپسی کششی (Traction Alopecia) شوند، وضعیتی که در آن کشش مداوم به فولیکول‌های مو آسیب می‌زند. همچنین، استفاده بیش از حد از ابزارهای حرارتی مانند سشوار و اتوی مو، یا مواد شیمیایی قوی در فر یا رنگ مو، می‌تواند ساختار مو را ضعیف کرده و باعث شکستگی و ریزش شود. رفتار ملایم با موها و پرهیز از روش‌های آسیب‌زا می‌تواند از ریزش موی غیرضروری پیشگیری کند.

گزینه‌های درمانی برای ریزش مو

اگر با ریزش موی قابل‌توجه مواجه هستید، یک پزشک متخصص ممکن است برای تشخیص دقیق، معاینه فیزیکی انجام دهد، سوابق پزشکی شما را بررسی کند، آزمایش خون تجویز نماید یا حتی در صورت نیاز، نمونه‌برداری از پوست سر (Scalp Biopsy) انجام دهد. روش‌های درمانی بسته به نوع و علت ریزش مو متفاوت‌اند و می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

داروهای موضعی مانند ماینوکسیدیل (Minoxidil) برای تحریک رشد مو

داروهای خوراکی مانند اسپیرونولاکتون (Spironolactone) برای تنظیم تعادل هورمونی

تغییرات سبک زندگی شامل کاهش استرس و بهبود رژیم غذایی

و در برخی موارد، جراحی کاشت مو (Hair Transplant Surgery) برای بازیابی تراکم موها

تمام روش‌های درمانی زمانی بیشترین اثربخشی را دارند که در مراحل اولیه ریزش مو آغاز شوند. اگر متوجه ریزش غیرعادی مو شدید، توصیه می‌شود در اسرع وقت با پزشک متخصص مشورت کنید تا بهترین گزینه درمانی برای شما انتخاب شود.

Reference: www.webmd.com